Sultan II. Bayezid’in Hayatı ve Saltanatı
Doğumu ve Şehzadelik Dönemi (1448-1481)
- 1448 yılında Dimetoka’da doğdu.
- Fâtih Sultan Mehmed’in Gülbahar Hatun’dan doğan büyük oğludur.
- Yedi yaşında Amasya sancak beyliğine gönderildi.
- 1457’de kardeşi Mustafa ile Edirne’de sünnet edildi.
Amasya Sancak Beyliği Dönemi
- Dulkadıroğlu Alâüddevle’nin Osmanlılar’a sığınması gibi önemli olaylara tanıklık etti.
- 1472’de Akkoyunlu saldırılarıyla uğraştı.
- Otlukbeli Savaşı’nda Osmanlı ordusunun sağ kolunda yer aldı.
- 1479’da Torul ve çevresini Osmanlı topraklarına kattı.
Tahta Geçiş Süreci ve Cem Sultan Olayı (1481-1482)
- Babası Fâtih Sultan Mehmed 3 Mayıs 1481’de vefat etti.
- Bayezid ve kardeşi Cem arasında taht mücadelesi başladı.
- Yeniçerilerin desteğiyle 22 Mayıs 1481’de Osmanlı tahtına çıktı.
- Cem Sultan, Bursa’da kendi adına hutbe okutup para bastırdı.
- 22 Haziran 1481’de Yenişehir Savaşı’nda Cem mağlup oldu.
- Cem Sultan önce Mısır’a, ardından Rodos şövalyelerine sığındı.
- Bayezid, Cem Sultan’ın serbest bırakılmaması için diplomatik girişimlerde bulundu.
İç ve Dış Siyaset (1481-1512)
Venedik ile Münasebetler
- 1482’de Venedik ile yeni bir anlaşma yapıldı.
- 1496’da Osmanlı limanlarını Venedik ticaretine kapattı.
- 1498’de Venedik ile savaş başladı.
- 1502’de barış sağlandı, Venedik yıllık vergi ödemeyi kabul etti.
Macaristan ve Boğdan ile İlişkiler
- 1484’te Kili ve Akkirman fethedildi, Boğdan Osmanlı’ya bağlandı.
- 1503’te Macaristan ile barış anlaşması yapıldı.
Memlükler ile Savaşlar (1485-1491)
- Osmanlı ve Memlükler Çukurova bölgesi için mücadele etti.
- 1491’de yapılan antlaşma ile Adana ve Tarsus Memlükler’e bırakıldı.
Safevîler ile Gelişen Tehdit
- Şah İsmail’in Anadolu’daki Şii propagandası Osmanlı için tehdit oluşturdu.
- 1511’de Şahkulu İsyanı çıktı ve Osmanlı topraklarında büyük karışıklıklara yol açtı.
Sultan II. Bayezid’in Reformları ve Sosyal Politikaları
- Yeniçeri Ocağı’nda yeni düzenlemeler yaptı.
- Donanmayı güçlendirdi, uzun menzilli top kullanımına başlandı.
- Osmanlı topraklarında ticareti geliştirmek için yeni düzenlemeler yaptı.
- Engizisyondan kaçan Yahudileri Osmanlı topraklarına kabul etti.
- İstanbul’da büyük veba salgınları ve 1509’da “Küçük Kıyamet” olarak adlandırılan büyük deprem yaşandı.
Şehzade Mücadeleleri ve Tahttan Çekilişi (1512)
- Oğulları arasında taht kavgası başladı.
- Şehzade Selim, babasının yerine geçmek için isyan etti.
- 1512 yılında Bayezid tahtı bırakmak zorunda kaldı.
- Tahttan indirildikten sonra Dimetoka’ya giderken yolda vefat etti.
Sonuç ve Mirası
- II. Bayezid, Osmanlı Devleti’ni genişletmiş ve barışçıl bir politika izlemiştir.
- Dış tehditlere karşı dikkatli olmuş, ancak iç karışıklıkları tam anlamıyla önleyememiştir.
- Tahtı oğlu Yavuz Sultan Selim’e devrederek Osmanlı tarihinde önemli bir dönemi kapatmıştır.
Sultan II. Bayezid’in künyesi:
Adı: Bayezid
Baba Adı: II. Mehmed (Fatih Sultan Mehmed)
Dede Adı: II. Murad
Lakabı: Veli (Bayezid-i Veli olarak da anılır)
Unvanları: Sultan, Gazi, Han
Tam Künye: Ebû Nasr Bayezid bin Mehmed Han
Hükümdarlık Dönemi: 1481 – 1512
Doğum Tarihi: 3 Aralık 1447
Ölüm Tarihi: 26 Mayıs 1512
Saltanat Sloganı: Adalet ve barışa önem veren bir yönetim tarzı benimsediği için “Veli” unvanıyla anılmıştır.