Fahri Korutürk’ün hayatı
Aile ve Eğitim Hayatı
Fahri Korutürk, İstanbul’da doğdu. Babası Azabağasızâdeler’den Osman Sâbit Bey, annesi Emine Nesrin Hanım’dır. İlk öğrenimini Tefeyyüz Numûne ve Reşâdiye Numûne mekteplerinde tamamladı. Heybeliada Mekteb-i Fünûn-ı Bahriyye-i Şahâne (Deniz Lisesi) ve Deniz Harp Okulu’ndan mezun olarak 1923 yılında mühendis mülâzım olarak deniz kuvvetlerine katıldı.
Askerî Kariyeri ve Yurtdışı Görevleri
1930’da açılan Deniz Harp Akademisi’nin ilk mezunları arasında yer aldı (1933). Atatürk tarafından 18 Mart 1934’te kendisine “Korutürk” soyadı verildi. Roma ve Berlin Büyükelçiliklerinde deniz ataşesi olarak görev yaptı. Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nde Türk heyetinde deniz müşaviri olarak bulundu. 1942’de ikinci defa Berlin Büyükelçiliği deniz ataşesi olarak atanarak Stockholm’de de ek görev yürüttü.
Amirallik ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığı
1950’de tuğamiralliğe, 1953’te tümamiralliğe, 1956’da koramiralliğe, 1959’da oramiralliğe terfi etti. 16 Ekim 1959’da Deniz Kuvvetleri Komutanı olarak atandı. 27 Mayıs 1960 İhtilali sırasında ihtilâl hükümeti tarafından Dışişleri Bakanlığı’na atanmak istendi ancak bu gerçekleşmedi.
Büyükelçilik ve Dışişleri Kariyeri
1960’ta Moskova Büyükelçiliği’ne tayin edildi ve dört yıl bu görevde kaldı. 1965’te Dışişleri Bakanlığı’ndan istifa ederek emekli oldu.
Senatörlük ve Cumhurbaşkanlığı Seçimi
7 Haziran 1968’de Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay tarafından Cumhuriyet Senatosu kontenjan senatörlüğüne getirildi. 1973 yılında, meclisteki siyasi uzlaşma sonucunda cumhurbaşkanlığına aday gösterildi ve 6 Nisan 1973’te Türkiye’nin altıncı cumhurbaşkanı seçildi.
Cumhurbaşkanlığı Dönemi (1973-1980)
Türkiye’nin ilk denizci cumhurbaşkanı olarak görev yaptı. 1973 ve 1977 seçimlerinde hiçbir parti mecliste çoğunluğu sağlayamadı. Bülent Ecevit hükümetine karşı Milliyetçi Cephe (MC) partilerinin tepkisi oluştu. Ülkede anarşi ve terör tırmanırken, 1980’de Türk Silahlı Kuvvetleri’nden uyarı mektubu aldı. 6 Nisan 1980’de görev süresi dolunca Çankaya’dan ayrıldı.
Emeklilik ve Ölümü
Görev süresi bittikten sonra Cumhuriyet Senatosu tabii üyesi oldu. 12 Ekim 1987’de vefat etti ve Ankara Devlet Mezarlığı’na defnedildi. Almanca, İngilizce ve İtalyanca bilen Korutürk’ün İskajerak Deniz Muharebesi Hakkında Bir Konferans, Söylev ve Demeçler adlı eserleri bulunmaktadır.
Künye:
- Kişi: Fahri Korutürk
- Doğum: İstanbul
- Baba: Osman Sâbit Bey (Azabağasızâdeler)
- Anne: Emine Nesrin Hanım
- Eğitim:
- Tefeyyüz Numûne ve Reşâdiye Numûne Mektepleri
- Heybeliada Mekteb-i Fünûn-ı Bahriyye-i Şahâne (Deniz Lisesi)
- Deniz Harp Okulu (1923)
- Deniz Harp Akademisi (Mezuniyet: 1933)
- Askeri Kariyer:
- Mühendis Mülâzım olarak Deniz Kuvvetleri
- Korutürk Soyadı (Atatürk tarafından, 18 Mart 1934)
- Genelkurmay XI. Şube
- Roma Büyükelçiliği Deniz Ataşeliği
- Montrö Boğazlar Sözleşmesi Türk Heyeti Müşaviri
- Berlin Büyükelçiliği Deniz Ataşeliği (iki görev dönemi)
- Denizaltı Gemileri Komutanlığı Kurmay Başkanlığı
- Deniz Kuvvetleri Komutanlığı (16 Ekim 1959)
- Cumhurbaşkanlığı:
- Cumhuriyet Senatosu Kontenjan Senatörü (7 Haziran 1968)
- Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı (6 Nisan 1973 – 6 Nisan 1980)
- Ölüm: 12 Ekim 1987, Ankara
- Diller: Almanca, İngilizce, İtalyanca
- Eserler: İskajerak Deniz Muharebesi Hakkında Bir Konferans, Söylev ve Demeçler (I-III, Ankara 1975)